Fobiler

Korku insanlar için en temel duygulardan biridir ve hayatta kalma dürtüsü ile birlikte çalışır. Günlük hayatta sıkça kullanılan fobi ise, korku çeşitlerinden bir tanesidir. Tehlike olarak adlandırdığımız ve dışarıdan gelen durumlara karşı geliştirdiğimiz fobiler kişiden kişiye değişkenlik gösterir özelliktedir. Korku kavramı ve yapısı ortak temel üzerinde buluşurken fobilerin birey özelinde değişkenliği tümü ile duygu, düşünce, temel inanış ve üstesinden gelme yetenekleri ile ilgilidir. Bazı durumlarda travmalar ya da öğretilmiş düşünceler fobileri geliştirir.

Fobi içgüdüsel bir kaçınma halidir. Kadın, erkek her yaş kişide gelişebilir. Tehlike ya da tehdit olarak gördüğü durumda korku duyan ve bu durum, olgu ya da nesneler üzerinden fobi geliştiren kişilerde ilerleyen süreçte anksiyetik bozukluklar görülebilir. Fobi ön uyarı mekanizmasıdır ancak getirdiği korku durumunun iyi yönetilmesi, rahatlama sisteminin hızla devreye sokulması, maruz kalmaktan kaçınılması gibi durumların yapılamadığı koşullarda psikolojik etki bırakır.

Fobi Belirtileri Nelerdir?

Korku duygusu başlı başına insan bedeni üzerinde fiziksel be biyolojik değişim yaratma gücüne sahiptir. Fobiler için en bilinen belirtiler; çarpıntı, titreme, özellikle yüz bölgesinde kızarma, kaşıntı, yutma güçlüğü yaşama, görüşte bulanıklık, nefes almada zorlanma, ağız kuruluğu, mide bulantısı şeklindedir.

Ani tansiyon düşmesi, bilinç kaygı, şok geçirme, bayılma gibi kriz belirtileri de fobiler noktasında gelişiminden sonra gözlenir. Özellikle kriz belirtisi gösteren fobi ataklarına ilk müdahale önemlidir. Fobi belirtisi gösteren kişilerin psikolog desteği almaları, günlük hayatlarında rahatlama sağlayacağı gibi ileri dönem psikolojik sorunlarında önüne geçecektir.

Fobi Çeşitleri

Fobiler hakkında en çok bilinenler, en ilginç olanlar, en sık rastlananlar gibi başlıklar altında sınıflandırma yapmak mümkün. Günümüz koşullarının yeni fobi getirileri olduğu da kaçınılmaz. Kaplı alan, yükseklik, hayvan korkuları gibi en bilindik hatta sıradan görülebilecek fobiler, köpükten, güneşten, öpülmekten, sayılardan ve delikli cisimlerden korkma gibi farklı fobiler vardır. Teknolojiden korkma, teknofobi çağımızda eni yeni görülen fobilerden biridir.

Fobiler küçük yaşta ya da ileri yaşlarda çıkabilir. Bireyin kendi kendine ürettiği inanışlardan ileri gelebileceği gibi toplumsal öğretiler, ailevi inanışlar, din gibi keskin çizgiler ile tanımlanmış ideolojilerin sonucu olarak da çeşitli fobiler gelişebilir. Bebeklikte en sık rastlanan yıkanma fobisi ileri yaşlarda geçebileceği gibi farklı fobi edinimleri de mümkün olabilir. Fobi kökeni olan korku duygusunun kaynağına ek olarak kendine güven, bakış açısı değişimi çalışmaları yapılabilir.

Fobi Tedavisi

İnsanların fobi gibi günlük hayatlarında normalleştirdikleri birçok psikolojik durumu hastalık olarak görmemesi ya da kabul etmemesinden kaynaklı tedavi süreci başlatılamayabilir. Fobiler, korku duygusunun bir yansımasıdır ve duygu durum bozukları tedavi edilmesi gereken psikolojik durumlardır. Akra Psikoloji olarak, terapi ya da ilaç destekleri ile danışanlarımıza fobileri konusunda destek veriyoruz.

Fobi kaynaklı başvuran ancak korkuları ile yüzleşerek başa çıkma becerisi geliştirme, temel inanış değişimini yapabilme gibi bilişsel ve davranışlar süreçlerin olumlu yapılandırılmaları sağlanır. Fobiler, önemsenmeseler de tedavi edilmesi gereken psikolojik olgulardır. Telkinler, fobiler için bireysel olarak da kullanılabilecek metotlardır ve doğru telkinler hakkında danışmandan destek alınmalıdır.